KNIDOS
Knidos önce bugünkü Datça ilçe merkezinin 1.5 km kuzeydogusunda Dalacak burnu üzerindeki Burgaz mevkiinde kurulmustu. Sonra Yarimadanin bati ucundaki Tekir Burnu üzerine tasindi. Knidos; bilim, mimarlik ve sanatta da oldukça ileri bir kentti. Tarihin büyük astronomi ve matematik bilimcisi Eudoksus, doktor Euryphon, ünlü ressamPolygnotos ve dünyanin yedi harikasindan biri sayilan Iskenderiye Feneri'nin mimari Sostratos burada yasadi. Doktor Euryphon ve ögrencileri zamaninin ikinci büyük tip okulunu Knidos'ta kurdular. Eudoksus'un gelistirdigi ve dönemin büyük bulusu olan günes saati, ören yerinde bugün de görülebilir.
Tarihçi Strabon kenti kiyidan Akrapolise dogru yükselen bir tiyatroya benzetir. Iç ve dis limani ikiye ayiran yarimada üzerinde özel binalar, iç limanin üzerinden Akropolis'e hafif bir egimle yükselen yamaçlarda olusturulan setlerde ise topluma hizmet veren binalar kurulmus. Dogu bati yönünde uzanan 10 metre genisligindeki 4 ana cadde setler üzerinde düz olarak yerlesmis, caddeler arasindaki baglanti ise merdivenlerle ve egimli dik sokaklarla saglanmis.
KNIDOS'DA TEKNELER
Sehir 4 km'yi bulan surlarla çepeçevre sarilmis. Askeri liman ile Akropol arasinda ve güneydeki ticari limana kadar genis bir alani kapliyor. Deveboynu olarak bilinen yarimada eskiden adaymis. Bas kismi karaya baglanarak her iki yaninda suni liman olusturulmus. Dolgu alanina da geçiste kullanilmak üzere bir kanal açilmis. Kuzey limani askeri amaçla kullaniliyor, her iki yaninda yuvarlak kontrol kulesi bulunuyor ve agzi zincirle kapatiliyordu. Kontrol kulelerinden güneyde olani bugün ayakta. Güneydeki iç liman ise daha büyük ve ticari gemilerin yanastigi limandi.
Knidos'un biri 20.000 digeri 5.000 kapasiteli iki tiyatrosu var. Güneyde, ticari limanin yakinindaki küçük olani. Akropoldeki büyük tiyatro ise, taslari ve mermerleri 19. yüzyilda gemilerle götürüldügü için bugüne ulasamamis. Ören yerinin en güzel noktasi, her iki limana hakim konumdaki Afrodit Tapinagi'dir. Yuvarlak planli tapinagin çapi 17 metreydi. Afrodit heykeli tapinagin ortasindaydi. Kapilar heykele açiliyordu. Simdi heykelin sadece kaidesi görülüyor.
Ören yeri gezisinin ilginç noktalarindan biri de Mevsimleri ve zamani gösteren günes saatidir. En tepede Apollon Tapinagi var ve kent oraya dogru bir tiyatro gibi yükseliyor. Asagidaki Tiyatronun hemen üzerindeki Korint Tapinagi mimar Stratos'un eseriydi. Apollon tapinagina giden yolun ortasindaki terasta bulunan Dor tapinagi üzerine erken hristiyanlik döneminde kilise yapilmis.
Ören yerine yapilan kiliselerin renkli mozaiklerle kapli tabanlari bugün de görülebiliyor. Kurtarma kazilari 1996'dan beri sürdürülen ve bugüne kadar üçte ikisi tamamlanan Stoa, MÖ 3. yüzyilda Knidos'un ünlü mimari Sostratos tarafindan yapilmis. 113 metre uzunluk ve 16 metre genislikteki yapida 5x3.80 m.lik küçük odalar meydana getirilmis. Odalarin hepsi güneye meydana açilmaktaydi. Kentte yapilan kurtarma kazilarindan buluntular ören yerindeki küçük müzede sergileniyor.